Józef Hen. "Życie spełnione" - reportaż Joanny Bogusławskiej [POSŁUCHAJ]

Data publikacji: 31.10.2023 07:35

Ostatnia aktualizacja: 31.10.2023 09:35

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Józef Hen w 2001 roku, Autor - Forum/Michał Sadowski

"Nie mogę mieć do swego życia pretensji. Tak bym powiedział. To, co przeżyłem dramatycznego, te porażki... Wiem, że to jest nieodłączna część mojego życia i mojej psychiki. Tak że w tym sensie mogę powiedzieć - trudno tego nie powiedzieć, kiedy ja mam niemal sto lat - że to życie jest spełnione i oby trwało" - powiedział Józef Hen w reportażu Joanny Bogusławskiej. Zapraszamy do wysłuchania jego historii.

Urodzony 8 listopada 1923 roku w Warszawie Józef Hen - a właściwie Józef Henryk Cukier - to pisarz, publicysta, dramaturg, reportażysta i scenarzysta filmowy żydowskiego pochodzenia.
Swój pierwszy wiersz - "Łódź wierna" - opublikował w 1944 roku w piśmie "Głos Żołnierza". Trzy lata później ukazała się jego pierwsza książka pt. "Kijów, Taszkent, Berlin. Dzieje włóczęgi".
Pisał reportaże, nowele, opowiadania, prozę historyczną i powieści dla dorosłych i młodzieży, a także scenariusze filmowe. Współpracował z paryską "Kulturą" Jerzego Giedroycia.

Józef Hen - życie i twórczość

Józef Hen (właściwie Józef Henryk Cukier) - pisarz, publicysta, dramaturg, reportażysta i scenarzysta filmowy żydowskiego pochodzenia - urodził się 8 listopada 1923 roku i wychował w kamienicy przy ul. Nowolipie 53 w Warszawie. Jako dziecko współpracował z "Małym Przeglądem", założonym przez Janusza Korczaka. Ukończył prywatne żydowskie Gimnazjum Męskie im. Magnusa Kryńskiego. Podczas obrony Warszawy przebywał na Nowolipiu.

W listopadzie 1939 roku opuścił miasto i przedostał się do Białegostoku. Wojnę spędził w Związku Radzieckim. Pracował przy budowie szosy Lwów - Kijów, a potem trafił do Samarkandy w Uzbekistanie. W 1944 roku wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego. W tym czasie opublikował swój pierwszy wiersz ("Łódź wierna") w piśmie "Głos Żołnierza". Przyjął pseudonim literacki "Hen", który z czasem zaczął mu służyć za nazwisko.

Zaraz po wojnie był redaktorem tygodnika "Żołnierz Polski". W 1947 roku, wraz z redakcją pisma, wrócił do Warszawy. W tym samym roku zadebiutował książką pt. "Kijów, Taszkent, Berlin. Dzieje włóczęgi". Pisał reportaże, nowele, opowiadania, prozę historyczną i powieści dla dorosłych i młodzieży, a także scenariusze filmowe. Współpracował z paryską "Kulturą" Jerzego Giedroycia.

Czytaj także:

Napisał m.in. powieść dla młodzieży "Bitwa o Kozi Dwór" (1955), powieść wojenną "Kwiecień" (1960), dwie autobiograficzne powieści, które tworzą cykl "Teatr Heroda", o dojrzewaniu tuż przed II wojną światową i podczas oblężenia Warszawy w 1939 roku ("Przed wielką Pauzą" i "Opór"), liczne zbiory opowiadań, w tym "Krzyż Walecznych" (1964), powieść historyczną "Crimen" (1975) oraz tomy esejów "Nie boję się bezsennych nocy" (1987) i wspomnień "Nowolipie" (1991). Na podstawie kilku z tych pozycji nakręcono filmy.

Został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998) i Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2006). Jest laureatem m.in. nagrody literackiej im. Władysława Reymonta (2008), Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii "Warszawski twórca" (2009) i Nagrody Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego (2017).